Posttravmatik Stres Bozukluğu

 

Pek çok insan trafik kazaları, işkence ve tecavüz gibi olayla karşılaştığı zaman korku, dehşet ve çaresizlik yaşar. Travmalardan etkilenen insanlar, yaşadıkları olayları istemedikleri halde ve nedensiz yere sık sık hatırlayabilirler. Bu tür anılar, düşünceler, hayaller, kişiye ciddi bir sıkıntı verebilir. Yaşadığı olay kişinin rüyalarına girer, gördüğü kabuslar uyku düzenini bozar. Travmayı hatırlatan herhangi bir durum, yer, nesne, görüntü veya ses gibi uyaranlar, kişide ciddi bir sıkıntı yaratır ve çoğunlukla bu sıkıntıya eşlik eden çarpıntı, titreme, terleme, nefes darlığı gibi fiziksel belirtilere yol açabilir. Örneğin bir trafik kazasından sonra arabaları görmek ya da depremden sonra enkaz görüntüleriyle karşılaşmak, kişileri zorlayabilir. Bazı durumlarda ise, yaşanılan olay kişinin gözlerinin önünden bir film şeridi gibi geçer ya da kişi o olayı tekrar yaşıyormuş gibi hisseder. Travmayla ilgili anılar, kişiyi bunalttığı için, kişi olayla ilgili konuşmaktan, olayı hatırlatan uyaranlardan, hatta olayı bile düşünmekten kaçınmaya çalışır. Bazen yaşadıkları olayın belli bir bölümünü dahi hatırlayamazlar. 0 anlar hafızalarında yoktur, yaşanmamış gibidir. Travma sonrası stres belirtileri olan kişiler, kendilerini amaçsız ve plansız hissedebilir. Sanki yaşam süreleri kısalmış gibi gelir. Kendilerini, olayı yaşamamış kişilerden ayrı ve onlara yabancı hissederler. Artık eski eğlenceleri, hobileri kendilerine yeterince zevk vermemeye başlar. Sevinç, mutluluk gibi duyguları yaşamakta güçlük çekerler. Sevinilecek bir durumda bu duyguyu yeterince yaşayamazlar. Duyguları ölmüş, adeta "taşlaşmış" gibi olabilirler. Uykuları bozulabilir, uykuya, dalmak, uykuyu sürdürmek ciddi bir sorun haline gelir.